Гепатит е симптомы казакша

Обновлено: 24.04.2024

Вирусный гепатит А– острое, циклически протекающее инфекционное заболевание, характеризующееся кратковременными симптомами интоксикации, быстропроходящими нарушениями печёночных функций, доброкачественностью течения.

Вирусный гепатит Е – острое инфекционное заболевание, вызываемое РНК-содержащим вирусом, с преимущественным водным путем передачи, характеризующееся синдромом интоксикации и нарушением функции печени.

Код(ы) МКБ-10:

МКБ-10
Код	Название
В 15	Острый вирусный гепатит А
В 15.0	Гепатит А с печеночной комой
В15.9	Гепатит А без печеночной комы
В17.2	Острый гепатит Е

Дата пересмотра протокола: 2013/пересмотр 2017 год.

Сокращения, используемые в протоколе:

АлАТ	–	аланинаминотрансфераза
АсАТ	–	аспартатаминотрансфераза
Анти-HAV – JgM, JgG	–	иммуноглобулины M,G против ВГА
Анти-HEV– JgM, JgG	–	иммуноглобулины M, G против ВГЕ
в/в	–	внутривенное введение
ВГА	–	вирусный гепатит А
ВГЕ	вирусный гепатит Е
ВОП	–	врачи общей практики
ДНК HBV	–	геном вируса гепатита В
ИФА	–	иммуноферментный анализ
ОАК	–	общий анализ крови
ОАМ	–	общий анализ мочи
ОВГ	–	острый вирусный гепатит
ОРВИ	–	острая респираторная вирусная инфекция
ОПН	–	острая печёночная недостаточность
ПИ	–	протромбиновый индекс
ПЦР	–	полимеразная цепная реакция
РНК HAV	–	геном вируса гепатита А
РНК HEV	–	геном вируса гепатита Е
СОЭ	–	скорость оседания эритроцитов
ЭКГ	–	электрокардиограмма
ЩФ	–	щелочная фосфатаза
УЗИ	–	ультразвуковое исследование
УД	–	уровень доказательности

Пользователи протокола: ВОП, детские инфекционисты, педиатры, врачи скорой медицинской помощи, фельдшера.

Категория пациентов: дети.

Шкала уровня доказательности:

А	Высококачественный мета-анализ, систематический обзор РКИ или крупное РКИ с очень низкой вероятностью (++) систематической ошибки результаты, которых могут быть распространены на соответствующую популяцию.
В	Высококачественный (++) систематический обзор когортных или исследований случай-контроль или высококачественное (++) когортное или исследований случай-контроль с очень низким риском систематической ошибки или РКИ с невысоким (+) риском систематической ошибки, результаты которых могут быть распространены на соответствующую популяцию.
С	Когортное или исследование случай-контроль или контролируемое исследование без рандомизации с невысоким риском систематической ошибки (+). Результаты, которых могут быть распространены на соответствующую популяцию или РКИ с очень низким или невысоким риском систематической ошибки (++ или +), результаты которых не могут быть непосредственно распространены на соответствующую популяцию.
D	Описание серии случаев или неконтролируемое исследование, или мнение экспертов.
GPP	Наилучшая фармацевтическая практика.

Классификация

Вид ОВГ	Критерий этиологического диагноза	Форма тяжести	Критерии оценки тяжести (в желтушный период)
ГепатитА	а/HAV Ig M, HAV - PНК	Легкая	Симптомы интоксикации слабо выражены. Билирубин общий до 100мкмоль/л, ПИдо 80%
Гепатит Е	a/HEV Ig M HEV – РНК
		Средняя	Симптомы интоксикации умеренно выражены. Билирубин общий 100-180мкмоль/л, ПИ 60%-70%

	Тяжелая	Симптомы интоксикации резко выражены. Билирубин общий более 180мкмоль/л, ПИ 40%-60%
	Злокачественная (при гепатите Е у беременных женщин)	Печеночная энцефалопатия, Геморрагический синдром(коагулопатия), сокращение размеров печени. Билирубин-протеидная диссоциация и билирубин-ферментная диссоциация.

По типу: типичная (желтушная) форма и атипичные формы (безжелтушная, стертая и субклиническая формы)

По течению:
· острое до 3 месяцев;
· затяжное до 6 месяцев

Критерии оценки тяжести печеночной энцефалопатии:

1 стадия –неврастенический синдром:	• психопатология: реакция на обращение и патологию сохранена, слабая способность к сосредоточению, истощаемость, эйфория или депрессия; • неврологические симптомы: легкий тремор губ, гиперрефлексия
2 стадия –сомнолентность:	• психопатология: реакция на обращение заторможена, неадекватное поведение, дезориентация во времении пространстве, сонливость и беспокойство, спутанность сознания; • неврологические симптомы: выраженный тремор губ, гиперрефлексия, нарушение координации, скомканная речь
3 стадия – сопор:	• психопатология: реакция на обращение снижена, летаргия, пациента еще можно разбудить, афазия, реакция на болевой раздражитель замедлена; • неврологические симптомы: клонические судороги, ригидность и спастичность мышц, атаксия, тремор губ, гиперрефлексия
4 стадия – кома:	• психопатология: реакции на обращение нет, реакция на болевое раздражениезаметна снижена, и ненаправленная, словесный контакт отсутствует; • неврологические симптомы: спонтанная двигательная активность отсутствует или движения некоординированные, клонические судороги, ригидность и спастичность мышц, сохранены первичные реакции, положительный рефлекс Бабинского
5 стадия –глубокая терминальная кома:	• психопатология: отсутствует реакция на болевой раздражитель; • неврологические симптомы: тонус мышц вялыйлибо положение сгибанияили разгибания

Диагностика

МЕТОДЫ, ПОДХОДЫ И ПРОЦЕДУРЫ ДИАГНОСТИКИ И ЛЕЧЕНИЯ

Диагностические критерии [1,2,3,4,8]

Лабораторные исследования:
Биохимическое исследование крови на билирубин, АлАТ, АсАТ	· В конце преджелтушного периода -повышение уровня трансаминаз; · В желтушном периоде: повышение уровня трансаминаз АлАТ, АсАТ; повышение уровня общего билирубина за счет прямой фракции.
Общий анализ мочи	Определение желчных пигментов
Общий анализ крови	лейкопения или нормальный уровень лейкоцитов, лимфоцитоз
Кровь на ИФА	Анти - HAVJgM и анти-HEVJgM
Инструментальные исследования
УЗИ органов брюшной полости	При повторных болях в животе и при длительно сохраняющемся желтушном синдроме.

Показания для консультации специалистов:
· консультация узких специалистов – по показаниям.

Диагностический алгоритм:

Дифференциальный диагноз

Диагноз	Обоснование для дифференциальной диагностики	Обследования	Критерии исключения диагноза
Острый живот	Наличие болей в животе в первые дни болезни	ОАК, биохимический анализ крови	Боли в области правого подреберья, наличие инфильтрата в правой подвздошной области. В общем анализе крови при остром животе – воспалительные изменения (лейкоцитоз с нейтрофилезом). В биохимическом анализе крови –нормальный уровеньАлАТ.
Надпеченочные желтухи (гемолитические анемии)	Наличие желтухи	ОАК, биохимический анализ крови	При гемолитическойанемии цвет мочи и кала не меняется, уровень АлАТ в норме, повышение уровня билирубина за счет неконьюгированной фракции, в общем анализе крови - наличие анемии.
Механические желтухи	Наличие желтухи, боли в животе	Биохимический анализ крови, ОАК, УЗИ органов брюшной полости, возможно КТ или МРТ	При механической желтухе уровень билирубина повышен за счет коньюгированной фракции, тогда как активность ферментов остается в норме или слегка повышена.Выражен болевой синдром, при пальпации живота могут определяться образования. В ОАК возможен лейкоцитоз, нейтрофилез, ускоренное СОЭ. В ряде случаев на УЗИ могут определяться тени конкрементов.
Функциональныегипербилирубинемии (синдром Жильбера)	Наличие желтухи	Биохимический анализ крови	Встречается в подростковом и молодом возрасте. Гипербилирубинемия за счет непрямой фракции, при нормальном уровне трансаминаз, нет гепатомегалии, интоксикации. Гипербилирубинемия имеет волнообразный характер
Печеночные желтухи (при иерсиниозе, листериозе, инфекционном мононуклеозе и т.д.)	Наличие гепатомегалии, болей в животе, повышения уровня трансаминаз, иногда и билирубина.	ОАК, биохимический анализ крови, ИФА, бактериологический анализ.	Часто продолжительная лихорадка, нерезко выраженная гипербилирубинемия, в ОАК нередко лейкоцитоз, нейтрофилез, значительно ускоренное СОЭ, поражение других систем и органов. Окончательно диагноз выставляется после лабораторных исследований.

Лечение

Препараты (действующие вещества), применяющиеся при лечении

Декстроза (Dextrose)

Калия хлорид (Potassium chloride)

Кальция хлорид (Calcium chloride)

Натрия хлорид (Sodium chloride)

Урсодезоксихолевая кислота (Ursodeoxycholic acid)

Лечение (амбулатория)

ТАКТИКА ЛЕЧЕНИЯ НА АМБУЛАТОРНОМ УРОВНЕ [1,2,3,4,5,8]:
Лечение больных с легкой степенью тяжести ВГА и ВГЕ проводят в домашних условиях. Полупостельный режим назначают больным на период разгара заболевания. Создается физический покой, питье жидкости (щелочные минеральные воды, чай, соки, кисели). Рацион питания максимально обогащается естественными витаминами за счет включения в него фруктов, овощей, соков.

Немедикаментозное лечение (базисная терапия):
· Режим: полупостельный на период разгара заболевания;
· Диета: стол № 5, где сохраняется возрастная норма белков, жиров и углеводов, пища должна быть приготовлена механически и химически щадящая, без экстрактивных веществ, исключаются мясные бульоны, острые и пряные приправы, трудно перевариваемая клетчатка.
· Питье жидкости вода, морсы, компот; щелочная минеральная вода

Медикаментозное лечение:
дезинтоксикационная терапия – для легкой формы проводится энтерально: 5% раствор глюкозы.

Перечень основных лекарственных средств: [4,5,6,7,8]

№ п/п	МНН ЛС	Показания	УД
Прочие ирригационные растворы
1.	Декстроза раствор для инфузий 5 % 200 мл, 400 мл; 10% 200 мл, 400 мл	С целью дезинтоксикации	С

Перечень дополнительных лекарственных средств: нет

Хирургическое вмешательство: нет.

Дальнейшее ведение:
патронаж участковой медсестры, в дальнейшем осмотр врачом и медицинской сестрой 1 раз в недели;
биохимический анализ крови на билирубин, АлАТ-1 раз через 10 дней после первого анализа, затем один раз в месяц, при необходимости (увеличение размеров печени, болей в области правого подреберья) повторить данный анализ.

Индикаторы эффективности лечения и безопасности методов диагностики и лечения:
· купирование интоксикации;
· купирование желтухи;
· нормализация размеров печени;
· нормализация показателей общего билирубина и АлАТ.

Лечение (стационар)

ТАКТИКА ЛЕЧЕНИЯ НА СТАЦИОНАРНОМ УРОВНЕ [1,2,4,8,10,11]:
Больные дети гепатитом А и Е не нуждаются в назначении каких-либо лекарственных препаратов. Щадящий двигательный режим, лечебное питание, оптимальные условия госпитализации, исключающие возможность супер инфицирования, особенно другими вирусными гепатитами, обеспечивают гладкое течение заболевания и полное клиническое выздоровление.
Больным со средней и тяжелой степени тяжести по показаниям (повторная рвота, отсутствие аппетита) необходимо проведение в/в дезинтоксикационной терапии из расчета 30 -50 мл/кг в сутки - введение растворов 5%, 10%глюкозы, Рингера, 0,9% натрия хлорида.

Маршрутизация пациента:

Немедикаментозное лечение (базисная терапия):
· Режим: постельный для тяжелой формы и полупостельный для среднетяжелой формы болезни.
· диета: стол № 5, где сохраняется возрастная норма белков, жиров и углеводов, пища должна быть приготовлена механически и химически щадящая, без экстрактивных веществ, исключаются на острый период болезни мясные бульоны, острые и пряные приправы, трудно перевариваемая клетчатка.

Медикаментозное лечение: [1,2,4,8,10,11]
дезинтоксикационная терапия – энтерально: 5% раствор глюкозы, вода, морсы, компот; щелочная минеральная вода и парентерально при средней и тяжелой степени тяжести по показаниям (повторная рвота, отсутствие аппетита) в/в дезинтоксикационная терапия из расчета 30 -50 мл/кг в сутки - введение растворов 5%, 10%глюкозы, 0,9% натрия хлорида.
При желтухе более двух недель и холестазе-урсодезоксихолевая кислота10-15 мг/кг в сутки в течение всего желтушного периода.

Перечень основных лекарственных средств:[4,6,7,8,10]

№ п/п	МНН ЛС	Показания	УД
Прочие ирригационные растворы
1.	Декстроза раствор для инфузий 5 % 200 мл, 400 мл; 10% 200 мл, 400 мл	С целью дезинтоксикации	С
Солевые растворы
2.	Натрия хлоридраствор для инфузий 0,9% 100 мл, 250 мл, 400 мл	С целью дезинтоксикации	С

№ п/п	Лекарственные средства	Показания	УД
Гепатопротектор с желчегонным и холелитолитическим действием
1.		Урсодезоксихолевая кислота, капсулы по 250 мг	При холестазе, при гепатите – мембраностабилизирующее действие	В

Хирургическое вмешательство: нет.

Дальнейшее ведение:
· диспансеризация переболевших ОВГ А и Е осуществляется в кабинете инфекционных заболеваний территориальной организации здравоохранения с письменной рекомендацией лечащего врача, выдаваемой на руки больному;
· диспансерное наблюдение проводится за переболевшими ВГА,Е – три месяца. Первый осмотр через 30 дней после выписки из стационара, повторный — через 3 месяца. При отсутствии остаточных явлений и полной нормализации печѐночных проб реконвалесценты снимаются с учѐта. При наличии остаточных явлений диспансерное наблюдение проводится до полного выздоровления.
· лицам, перенесшим ОВГ, противопоказаны профилактические прививки в течение шести месяцев после выписки из стационара, кроме (при наличии показаний) противостолбнячного анатоксина и антирабической вакцины.

Индикаторы эффективности лечения:
· отсутствие интоксикации;
· нормализация показателей билирубина, АлАТ;
· нормализация размеров печени.

Госпитализация

ПОКАЗАНИЯ ДЛЯ ГОСПИТАЛИЗАЦИИ С УКАЗАНИЕМ ТИПА ГОСПИТАЛИЗАЦИИ [4,5,6,7,8,10]

Показания для плановой госпитализации:
· дети из закрытых и других медицинских учреждений;
· по клиническим показаниям- легкие формы при наличии сопутствующей патологии печени и желудочно-кишечного тракта;
· продолжительность желтухи более двух недель и ее нарастание;

Показания для экстренной госпитализации:
· дети до 5 лет, с наличием общих признаков опасностей (не может пить или сосать грудь, рвота после каждого приема пищи и питья, судороги в анамнезе данного заболевания и летаргичен или без сознания);
· среднетяжелые и тяжелые формы ВГА или ВГЕ.

Информация

Источники и литература

Информация

ОРГАНИЗАЦИОННЫЕ АСПЕКТЫ ПРОТОКОЛА

Указание на отсутствие конфликта интересов:нет.

Указание условий пересмотра протокола: Пересмотр протокола через 5лет и/или при появлении новых методов диагностики/ лечения с более высоким уровнем доказательности.

Вирусты гепатит А – қысқа мерзімді интоксикация белгілері бар, бауыр қызметі бұзылыстары тез өтетін, қатерсіз ағымды жіті, циклды ағмды жұқпалы ауру.

Вирусты гепатит Е – РНҚ-құрамды вирустан туындайтын, сулы жолмен ерекше берілетін, бауыр қызметінің бұзылуымен және интоксикация синдромымен сипатталатын жіті жұқпалы ауру.

АХЖ-10 коды (тары):

АХЖ -10
Коды	Атауы
В 15	Жіті вирусты гепатит А
В 15.0	Бауыр комалы гепатит А
В15.9	Бауыр комасынсыз гепатит А
В17.2	Жіті гепатит Е

Хаттаманы қайта қараукүні: 2013/ 2017 жылы қайта қаралған.

Хаттамада пайдаланылатын қысқартулар:

АлАТ	–	аланинаминотрансфераза
АсАТ	–	аспартатаминотрансфераза
Анти-HAV – JgM, JgG	–	ВГА қарсы M, G иммуноглобулині
Анти-HEV– JgM, JgG	–	ВГЕ қарсы M, G иммуноглобулині
т/і	–	тамыр ішілік
ВГА	–	вирусты гепатит А
ВГЕ	вирусты гепатит Е
ЖТД	–	жалпы практика дәрігерлері
ДНК HBV	–	вирусты гепатит В геномы
ИФТ	–	иммуноферменттік талдау
ҚЖА	–	Қанның жалпы анализі
ЗЖА	–	Зәрдің жалпы анализі
ЖВГ	–	жіті вирусты гепатит
ЖРВИ	–	жедел респираторлық вирустық инфекция
ЖБЖ	–	жедел бауыр жеткіліксіздігі
ПИ	–	протромбинді индекс
ПТР	–	полимерлі тізбектік реакция
РНК HAV	–	вирусты гепатит А геномы
РНК HEV	–	вирусты гепатит Е геномы
ЭТЖ	–	эритроциттердің тұну жылдамдығы
ЭКГ	–	электрокардиограмма
СФ	–	сілтілік фосфатаза
УДЗ	–	ультрадыбыстық зерттеу
ДД	–	дәлел деңгейі

Хаттаманы пайдаланушылар: ЖПД, балалар инфекционисттері, педиатрлар, медициналық жедел жәрдем дәрігерлері, фельдшерлер.

Пациенттердің санаты: балалар.

Дәлелділік деңгейінің шкаласы

А	Жоғары сапалы мета-талдау, РБЗ жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен ықтималдығы (++) бар ірі РБЗ , олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін.
В	Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулеріне жоғары сапалы (++) жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен тәуекелі бар жоғары сапалы (++) когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулері немесе жүйелік қатенің жоғары емес (+) тәуекелі бар РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін.
С	Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеуі немесе жүйелік қатенің жоғары емес тәуекелі бар рандомизациясыз бақыланатын зерттеу (+), олардың нәтижелері тиісті популяцияға немесе нәтижелері тиісті популяцияға тікелей қолданылмайтын жүйелік қатенің өте төмен немесе жоғары емес тәуекелі бар РБЗ-ға (++ немесе +) қолданылуы мүмкін.
D	Жағдайлар сериясының сипаттамасы немесе бақыланбайтын зерттеу немесе сарапшылардың пікірі.
GPP	Үздік клиникалық практика

Жіктемесі

ЖВГ түрлері	Этиологиялық диагноз өлшемшарттары	Ауырлық түрі	Ауырлығын бағалау өлшемшарттары (сарғаю кезеңінде)
Гепатит А	а/HAV Ig M, HAV – PНК	Жеңіл	Интоксикация белгілері әлсіз. Билирубин жалпы 10 мкмоль/л-ге дейін, ПИ 80%-ға дейін
Гепатит Е	a/HEV Ig M HEV – РНК
		Орташа	Интоксикация белгілері орташа. Билирубин жалпы 100-180 мкмоль/л-ге дейін, ПИ 60%-70%

	Ауыр	Интоксикация белгілері тез білінеді. Билирубин жалпы 180 мкмоль/л және артық, ПИ 40%-60%
	Қатерлі (жүкті әйелдердегі гепатит Е кезінде)	Бауыр энцефалопатиясы, Геморрагиялық синдром (коагулопатия), бауыр пішінінің қысқаруы. Билирубин-протеидті диссоциациясы және билирубин-ферментті диссоциациясы.

Типі бойынша: типтік (сарғыш) және атиптік түрі (сарғаюсыз, сөнген және субклиникалық түрлері)
Ағымы бойынша:
· жіті 3 айға дейін;
· ұзақ 6 айға дейін.

Бауыр энцефалопатиясын ауырлығын бағалау критерийлері:

1 кезең –әлсіздік синдромы:	• психопатологиясы: қарау мен патологияға реакция сақталған, шоғырландыру қабілеті нашар, сарқылу, эйфория немесе депрессия; • неврологиялық симптомдары: еріннің жеңіл дірілдеуі, гиперрефлексия
2 кезең – ұйқышылдық:	• психопатологиясы: қарауға реакция тежелген, адекватты емес іс-әрекеттер, уақыт пен кеңістікте дезориентациялануы, ұйқышылдық және мазасыздық, сананың шатасуы; • неврологиялық симптомдары: еріннің айқын дірілдеуі, гиперрефлексия, координацияның бұзылуы, жұмарланған тіл
3 кезең – ессіз күй:	• психопатологиясы: қарауға реакция төмендеген, летаргия, пациентті оятуға болады, афазия, ауру қоздырғыштарына реакция тежелген; • неврологиялық симптомдары: клонустық тырыспа, бұлшық еттің ебедейсіздігі мен спазмасы, атаксия, еріннің дірілдеуі, гиперрефлексия
4 кезең – кома:	• психопатологиясы: қарауға реакция жоқ, ауру қоздырғыштарына реакция қатты тежелген және бағытталмаған, тілдесу байланысы мүлдем жоқ; • неврологиялық симптомдары: кенеттен қозғалыс белсенділігі жоқ немесе қозғалысы координацияланбаған, клонустық тырыспа, бұлшық еттің ебедейсіздігі мен спазмасы, біріншілк реакциялар сақталған, Бабинский оң рефлексі
5 кезең – терең терминальды кома:	• психопатологиясы: ауру қоздырғыштарына реакция жоқ; • неврологиялық симптомдары: ьұлшық ет тонусы әлсіз немесе созылған немесе жинақталған күйде

Диагностикасы

ДИАГНОСТИКАНЫҢ ЖӘНЕ ЕМДЕУДІҢ ӘДІСТЕРІ, ТӘСІЛДЕРІ ЖӘНЕ ЕМ-ШАРАЛАРЫ

Диагностикалық өлшемшарттар [1,2,3,4,8]:

Зертханалық зерттеулер:
Қанның билирубинге, АлАТ, АсАТ-ға биохимиялық талдауы	· Сарғаюға дейінгі кезеңде – трансаминаз деңгейінің артуы; · Сарғаю кезеңінде: АлАТ, АсАТ трансаминаз деңгейінің артуы; тікелей фракция есебінен жалпы билирубин деңгейінің артуы.
Жалпы несеп талдауы	Сары пигменттерді анықтау
Жалпы қан талдауы	лейкопения немесе лейкоциттердің қалыпты деңгейі, лимфоцитоз
Қанның ИФТ	Анти - HAV JgM және анти- HEV JgM
Аспаптық зерттеулер
Құрсақ қуысы органдарының УДЗ	Құрсақтың қайталама ауырсынуы және сарғыш синдром ұзақ сақталған кезде.

Маман консультациялары үшін көрсетілімдер::
· Білікті мамандардың консультациясы – көрсетілім бойынша.

Диагностикалық алгоритм:

Дифференциалды диагноз

Диагноз	Дифференциалдық диагнозды негіздеу	Зерттеулер	Диагнозды жоққа шығару өлшемшарттары
Жіті құрсақ қуысы	Аурудың бастапқы күндерінде құрсақ қуысының ауырсынуы	ЖҚТ, қанның биохимиялық талдауы	Оң жақ қабырға астында ауырсыну, оң жақ мықын облысында инфильтрат болуы. Жіті құрсақ кезінде жалпы қан талдауы - қабынулық өзгерістер (нейтрофилезбен лейкоцитоз). Қанның биохимиялық талдауында – АлАТ қалыпты деңгейі.
Бауыр үсті сары ауру (гемолитиялық анемия)	Сарғаю болуы	ЖҚТ, қанның биохимиялық талдауы	Гемолитикалық анемия кезінде зәр мен дәреттің түсі өзгермейді, АлАТ деңгейі қалыпты, конъюгирленбеген фракциясына байланысты билирубин деңгейінің көтерілуі, жалпы қан талдауында – анемияның болуы.
Механикалық сарғаю	Сарғаю болуы, құрсақ қуысының ауырсынуы	қанның биохимиялық талдауы, ЖҚТ, құрсақ қуысы органдарын УДЗ, КТ немесе МРТ болуы мүмкін	Механикалық сарғаю кезінде конъюгирленбеген фракциясына байланысты билирубин деңгейінің көтерілуі, ферменттердің белсенділігі қалыпты немесе аздап өседі. Ауырсыну синдромы ішті пальпациялауда анықталуы мүмкін. ЖҚТ лейкоцитоз, нейтрофилез, ЭТЖ жылдамдаған болуы мүмкін. Кей жағдайларда УДЗ-де тас түйіршік көлеңкелері анықталуы мүмкін.
Функционалдық гипербилирубинемия (Жильбер синдромы)	Сарғаю болуы	қанның биохимиялық талдауы	Жасөспірім және жастарда кездеседі. Трансаминазаның қалыпты деңгейінде, гепатомегалия, улану болмауы, жанама фракциясының салдарынан гипербилирубинемия болуы. Гипербилирубинемия толқын тәріздес сипатқа ие
Бауыр сары ауруы (иерсиниоз, листериоз, инфекциялық мононуклеоз және т.б.кезінде)	Гепатомегалия болуы, құрсақ ауырсынуы, повышения уровня трансаминаз, кейде билирубин деңгейінің артуы.	ЖҚТ, қанның биохимиялық талдауы, ИФТ, бактериологиялық талдау.	Жиі ұзақ қызба, ақырындап айқын гипербилирубинемия, ЖҚТ жиі лейкоцитоз, нейтрофилез, ЭТЖ жылдамдығының айарлықтай артуы, басқа да органдар мен жүйелердің зақымдануы. Түпкілікті диагноз зертханалық сынақтардан кейін орнатылады.

Емдеу тактикасы (амбулатория)

АМБУЛАТОРИЯЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ [1,2,3,4,5,8]:
· Аурудың жеңіл түрінде ВГА және ВГЕ үй жағдайында емдеу жүргізіледі. Жартылай төсектік режим ауру қозғышының дер кезінде тағайындалады. Физикалық тыныштық құрылып, сұйықтық ішеді (сілтілік минералды су, шай, шырын, кисельдер). Тамақтану рационы максималды жеміс-жидек пен көкөніс, шырындар енгізу мүмкін табиғи дәрумендермен байытылған.

Дәрі-дәрмексіз емдеу (базистік терапия):
· Режим: жартылай төсектік режим ауру қозғышының дер кезінде;
· Диета: үстел № 5, ақуыздардың, майлардың, көмірсулардың жас нормасы сақталады, азық-түліктер экстративтік заттары, етті сорпалар, өткір және татымды тұздықтар, қиын қорытылатын клетчаткалар алып тасталып, механикалық және химиялық жолмен дайындалады.
· Сұйықтық ішу, су, морс, шәрбат; сілтілік минералды су

Дәрі-дәрмекпен емдеу:
дезинтоксикациялық терапия – жеңіл түрінде энтеральды: 5% глюкоза ерітіндісі енгізіледі.

Негізгі дәрілік заттардың тізбесі: [4,5,6,7,8]

Р/с №	ДЗ ХПА	Көрсетілім	ДД
Басқа ирригациялық ерітінділер
1.	Инфузияға арналаған декстроза ерітіндісі 5 % 200 мл, 400 мл; 10% 200 мл, 400 мл	Дезинтоксикациялау мақсатында	С

Қосымша дәрілік заттардың тізбесі: жоқ

Хирургиялық араласу: жоқ

Әрі қарай емдеу:
учаскелік медбикелер патронажы, одан әрі аптасына 1 рет дәрігер және медбикенің тексеруі;
қандағы билирубинді биохимиялық талдау, АлАТ-1 рет біріншісінен 10 күн өткенде, содан соң айына бір рет талдау, қажет болған жағдайда (бауыр мөлшерінің ұлғаюуы, оң жақ қабырға астындағы ауырсынуы ) аталған талдауды қайталау.

Емдеудің тиімділігінің және диагностикалау және емдеу әдістері қауіпсіздігінің индикаторлары:
• интоксикацияның тоқтауы;
• сарғаюдың тоқтауы;
• бауыр өлшемінің қалыптануы;
• жалпы билирубин және АлАТ көрсеткіштерінің қалыпқа келуі.

Емдеу тактикасы (стационар)

СТАЦИОНАРЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ [1,2,4,8,10,11]
Гепатит А және Е ауырған балалар дәрілік заттарды тағайындау қажет етпейді. Қозғалмалы режим, емдік тағамдар, оңтайлы госпитальдау шарттары, супер инфицирлеудің ерекше мүмкіндіктері, әсіресе басқа вирусты гепатиттермен, ауру жұмсақ өтуін және толық айығуын қамтамасыз етеді.
Ауырлығы бойынша орташа және ауыр дәрежелі науқастар көрсетілім бойынша (қайта құсу, тәбеттің жоғалуы) к/і дезинтоксикациялық терапия тәулігіне 30 -50 мл/кг - 5%, 10% глюкоза, Рингер, 0,9% натрий хлоридін енгізу керек.

Пациентті бағыттау:

Дәрі-дәрмексіз емдеу (базистік терапия):
· Режим: ауыр формадағыларға төсектік және орташалар үшін жартылай төсектік режим.
· диета: үстел № 5, ақуыздардың, майлардың, көмірсулардың жас нормасы сақталады, азық-түліктер экстративтік заттары, етті сорпалар, өткір және татымды тұздықтар, қиын қорытылатын клетчаткалар алып тасталып, механикалық және химиялық жолмен дайындалады.

Дәрі-дәрмекпен емдеу: [1,2,4,8,10,11]
Дезинтоксикациялық терапия – энтеральды: 5% глюкоза ерітіндісі, су, жеміс сусындары, компот; 5%, 10% глюкоза, 0,9% натрий хлориді ерітіндісін - тәулігіне 30 -50 мл / кг к/і енгізу, детоксикация терапиясы және ауру көрсеткіштерінің орташа және ауыр ауырлық деңгейінде көрстелім бойынша сілтілік минералды суды ауызша енгізу (қайталанатын құсу, тәбеттің жоғалуы).
Екі аптадан асқан сары ауруда және холестаз кезінде – сарғаю кезеңінің барлығында тәулігіне урсодезоксих қышқылы 10-15 мг/кг енгізу.

Негізгі дәрілік заттардың тізбесі: [4,6,7,8,10]

Р/с №	ДЗ ХПА	Көрсетілім	ДД
Басқа да ирригациялық ерітінділер
1.	Инфузияға арналған декстроза ерітіндісі 5 % 200 мл, 400 мл; 10% 200 мл, 400 мл	Дезинтоксикациялау мақсатында	С
Тұз ерітінділері
2.	Инфузияға арналған натрий хлориді 0,9% 100 мл, 250 мл, 400 мл	Дезинтоксикациялау мақсатында	С

Р/с №	Дәрілік заттар	Көрсетілім	ДД
Өт айдағыш және холелитолиттік әсерлі гепатопротектор
1.		Урсодезоксих қышқылы, 250 мг капсулалары	Холестаз, гепатит кезінде – мембранотұрақтандырғыш әрекет	В

Хирургиялық араласу: жоқ.

Әрі қарай емдеу:
· науқастың қолына берілетін қағазда емдеуші дәрігер жазбаша түрде аймақтық денсаулық сақтау ұйымының жұқпалы аурулар кабинетіне А және Е ОВГ ауруларды диспансерлейді;
· ВГА, Е ауырған науқастарды диспансерлік бақылау – үш ай жүргізіледі. Бірінші қарау стационардан шыққаннан 30 күннен кейін, қайталама — 3 айдан кейін жүзеге асырылады. Бауыр үлгілерінде қалдық құбылыстар болмағанда және толық қалпқа түскенде есептен шығарылады. Ал қалдық құбылыстар болғанда толық айыққанға дейін диспансерлік қарауда болады.
· ОВГ ауырған тұлғалар үшін стационардан шыққаннан кейін алты ай бойына профилактикалық екпелер салуға болмайды, одан бөлек (көрсетілім болғанда) сіреспеге қарсы анатоксин және антирабиялық екпелер.

Емдеудің тиімділік индикаторлары:
· интоксикация болмауы;
· билирубин, АлАТ көрсеткіштінің қалыпты болуы;
· бауыр өлшемінің қалыпты болуы.

Ауруханаға жатқызу

ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУ ТИПІН КӨРСЕТУМЕН ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУҒА АРНАЛҒАН КӨРСЕТІЛІМДЕР [4,5,6,7,8,10]

Жоспарлы емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер:
• жабық және басқа да медициналық мекемелердегі балалар ;
• клиникалық көрсеткіштер бойынша - жеңіл түрі бауыр және асқазан-ішек жолдары патологиясы болған жағдайда;
• сарғаюдың ұзақтығы екі апта және одан артуы;

Шұғыл емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер:
• жалпы қауіпті белгілері қатысуымен 5 жасқа дейінгі балалар, (еме немесе іше алмауы, әрбір ішкеннен кейін құсу, әлсіз немесе бейсаналық анамнезді құрысулар);
• ВГА немесе ВГЕ орташа және ауыр нысандары.

Ақпарат

Пайдаланған әдебиеттің тізбесі

Ақпарат

ХАТТАМАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ АСПЕКТІЛЕРІ

Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.

Хаттаманы қайта қарау шарттары: жарияланғаннан кейін және қолданысқа енгізілген күнінен бастап 5 жыл өткен соң және/немесе дәлелділік деңгейі бар жаңа әдістер болған кезде хаттама қайта қаралады.

Созылмалы вирусты гепатит – вирусты этиологиялы 6 айдан аса созылатын бауырдың қабынулық ауру.

Жіктемесі

*Созылмалы гепатиттің белсенділік дəрежесін паренхима некрозының айқындылығымен жəне қабынбалық клеткалық инфильтрациясымен, жартылай сандық анализ қолданып анықтайды, гистологиялық белгілердің айқындылығын баллмен бағалайды (индекс Knodell, шкала METAVIR).

**Гистологиялық белсенділік индексін бағлау

Индекс компоненттері	Пределы баллов
1. Перипортальді некроздар көпіртəрізді некроз жəне онсыз	0-10
2. Бөлік ішілік дегенерация жəне фокальді некроздар	0-4
3. Портальді қабыну	0-4
4. Фиброз	0-4

Қауіп-қатерлі факторлар

Қауіп-қатерлі факторлар:

- гемотрансфузиялар;
- қан препараттарын құю;
- операциялар;

- босанулар;
- қан берулер (донорлық);
- көптеген жыныстық əріптестермен сақтанусыз жыныстық қатынастар;
- анамнездегі инъекциялы наркотиктерді қабылдау.

Қоздырғыштардың массивті берілуімен, ең маңызды зақымдалу жолы:
– қан жəне оның өнімдерін құю (70% трансфузиядан кейінгі гепатит жағдайы);
- инъекциялар жəне өзге инвазивті араласулар;
- гемодиализ;
- ағзалардың трансплантациясы;
- татуаж.

Жыныстық, вертикальді жəне перинатальді зақымдалу жолының ролі СВГВ тəн. 40% жағдайда қоздырғыштардың берілу жолын анықтауға болады.

HCV негізгі берілу жолы - парентеральді:
- трансфузиялар;
- инфекцияланған донорлардан ағза трансплантациясында;
- есірткені венаішіне енгізуде.

Диагностикасы

Шағымдар мен анамнез
СВГВ жиі жағдайда астеновегетативті синдром белгілерімен өтеді, науқастарды əлсіздік, шаршағыштық, ұйқысыздық немесе тұмау тəрізді синдром, бұлшықеттік жəне буындық ауырсынулар, жүрек айну мазалайды. Сирек жағдайда эпигастральді аумақтағы ауырсыну, диарея, терілік бөртпе, сарғыштану.

СГС көптеген науқастарда сарысулық трансаминазаның жоғары деңгейі фонында ауру көбінесе симптомсыз өтеді немесе астеновегетативті синдром құбылыстарымен. Сирек жағдайда жүрек айну, тəбеттің жоғалуы, теріде қышу, артралгиялар мен миалгиялар байқалады.

Физикалық тексеру кезінде негізгі объективтік симптом болып табылады: гепатомегалия, бауырдың тығыздануы. Процесстің жоғары белсенділігінде, сонымен қатар бауыр циррозында спленомегалия, кейде – лимфаденопатия, бауырлық белгілердің болуы мүмкін (пальмарлы жəне өкшелік эритема, тамырлық жұлдызшалар, гиперпигментация).

3. Гепатобилиарлы жүйені ультрадыбыстық зерттеу (гепатомегалия, спленомегалия, бауыр құрылымының өзгеруі).

Порталды гипертензияның қалыптасуы жəне үдеуі: спонтанды бактериалды перитонит, порто-жүйелік энцефалопатиялар, гепато-ренальді синдром, гепатопульмональді синдром, цистопениямен екіншілік гиперспленизм (сүйек кемігінің аплазиясы), коагулопатия (тұтыну), ДВС-синдром.

- Қан мен зəрдің жалпы анализдері;
- Копрограмма;
- Бауырдың биохимиялық сынамалары (АЛТ, АСТ, сілтілік фосфатаза, ГГТП немесе ГГТ, билирубин, қан сарысуының белогы, коагулограмма немесе протромбиндік уақыт, креатинин немесе мочевина), серологиялық маркерлер (HBsAg, HBeAg, анти-HBc, HBe IgG, анти-HBc IgM, анти HBe IgG, DNA HBV, анти-HCV total, RNA HCV, анти-HDV, RNA HDV;

Лабораторлық зерттеулер

Қанның жалпы анализінде бұзылыстар болмауы мүмкін жəне жиірек вирусқа қарсы терапияның жанама əсерлері байқалады.
Қанның биохимиялық өзгерістері:
- цитолиз синдромы (АЛТ, АСТ белсенділігінің артуы, альдолаза, ЛДГ,4,5 - орнитинкарбамилтрансфераза);
- холестаз синдромы (ЩФ 5-нуклеотидаза белсенділігінің/құрамының артуы, ГГТП, билирубин (тура фракция), өт қышқылдары, холестерин, b-ЛП, фосфолипидтер); - бауырлық-клеткалық жеткіліксіздік синдромы (альбумин, холинестераза, протромбин, проконвертин құрамының төмендеуі, бромсульфалеин бөлінуінің тежелуі);
- иммундық қабыну синдромы (g-глобулиндер IgA, IgM, IgG құрамының артуы, тимол сынамасының жоғарылауы, сулема сынамасының төмендеуі, аутоантиденелердің болуы кіреді: антинуклеарлық (ANA), антитегісбұлшықеттік (ASMA), бауыр жəне бүйрек микросомаларына 1 тип (LKM-1), бауырдың ерігіш антигендеріне (SLA));
- шунттау синдромы (аммиак, фенол, бос амин қышқылдары құрамының жоғарылауы).

- анти-HDV, RNA HDV.

Емдеу тактикасы

- аяушылық режим (физикалық жүктемелер, қызу, мұздауды болдырмау);
- диета №5;
- қ ұрамында алколголь бар кез келген сусынды қабылдамау.

Созылмалы вирустық гепатит емінде жетекші рольді вирусқа қарсы терапия ойнайды, интерферондар мен олардың аналогімен нуклеозид/нуклеотид. Процесстің белсенділігі, бауырдың клиникалық-биохимиялық жəне гистологиялық өзгерістері ескеріледі.

СВГВ емдеу үшін монотерапияда пегилирленген интерферондар қолданылады жəне нуклеотид/нуклеозидтер аналогтары.

Пегилирленген интерферон α2а-ның стандартты дозасы аптасына 1 реттен 180 мкг құрайды, пегилирленген интерферон α2b - 1,5 мкг/кг птасына 1 рет. Терапияның стандартты ұзақтығы – 24 апта, бірақ қазіргі уақытта 48 аптадан 96 дейін болуы мүмкін.

Альтернатива ретінде, сонымен қатар интерферонотерапияға қарсы көрсетімдер болса нуклеотид/нуклеозидтер аналогын пайдаланады (ламивудин 100 мг/тəу немесе адефовир 10 мг/тəу немесе энтекавир 0,5 мг/тəу). HBe-позитивті науқастарды емдеу сероконверсияға қол жеткенше созылады (anti-HBe пайда болуы) жəне DNA HBV жоғалуына дейін, HBe-негативті науқастарда – 24 апта бойы DNA HBV жоғалуына дейін. Сероконверсия болмаса жəне теріс сапалық ПЦР кезінде терапияның тиімділігін вирустық жүктеменің азаюы бойынша бағлайды (104 көп емес), ал терапия ұзақтығы бұл жағдайда белгісіз ұзақ болы мүмкін.

Нуклеотид/нуклеозидтер аналогтарымен емдеу фонында тұрақтылық пайда болуы мүмкін (ламивудинге), ауру ағымы нашарлайды, АЛТ жоғарылайды, вирустық жүктеме артады. Бұл жағдайда ламивудинмен əрі қарай емдеуді адефовирмен қосады.

СВГС кезінде комбинирленген вирусқа қарсы терапия интерферондармен жəне рибавиринмен. Ем ұзақтығы 1,4,5 жəне 6 генотиптерде 48 аптаны құрайды, ал 2 жəне 3 генотиптерде – 24 апта. Пегилирленген α2а интерферонның стандартты дозасы аптасына 1 реттен 180 мкг, пегилирленген интерферон α2b - 1,5 мкг/кг аптасына 1 рет. Вирусты гепатитпен науқастарда қосарланған холестаз болса урсодезоксихол қышқылының (500-1000 мг/тəулігіне) тиімділігі дəлелденген.

Айтарлықтай, түзетуге келмейтін жанама əсер туындаған кезде (лейкопения 1,8, тромбоцитопения 80, ауыр дəрежелі анемия, терең депрессия, аутоиммундық аурулар), терапияны тоқтату туралы сұрақты шешу қажет. СВГС кезінде терапияны 12 апта емнен кейін вирусологиялық жауап болмағанда тоқтатады.

Гепатит – улы байланысты бауыр тінінің диффузды қабынуы, жұқпалы немесе аутоиммундық процесс. Жалпы симптомдар – Оң жақ иық пышағы астында сәулеленумен дұрыс гипохондриядағы ауырсыну мен ауырсыну, айнуы, құрғақ және аузында ащы, тәбетінің болмауы, кесіп тастау. Ауыр жағдайларда – сарғаю, салмақ жоғалту, тері бөртпесі. Гепатиттің нәтижесі созылмалы болуы мүмкін, бауыр кома, цирроз және бауыр ісігі. Гепатиттің диагностикасы биохимиялық қан үлгілерін зерттеуді қамтиды, Липердің ультрадыбыстығы, гепатохолецистоскинография, биопсияның бұзылуы. Емдеу диетаға негізделген, гепатопротекторлар, детоксикация, ерекше этиотропты және патогенетикалық терапия.

Гепатит

Гепатит – қабыну бауыр ауруы. Ағымдардың сипаты өткір және созылмалы гепатитпен ерекшеленеді. Жедел гепатит ауыр симптомдармен кездеседі және екі нәтижеге жетеді: толық емдеу, немесе созылмалы түрге көшу. Гепатит басым көпшілігі (90%) алкоголь бар, вирустық немесе есірткі этиологиясы. Адамдардың әртүрлі топтарында гепатиттің жиілігі аурудың түрі мен себебі бойынша өзгереді.

Созылмалы гепатитті таниды, ол алты айдан асады. Созылмалы үрдістің морфологиялық көрінісі қабыну тудыратын бауыр тінінің дистрофикалық өзгерісі болып табылады, дененің лаборативті құрылымына әсер етпейді. Бастапқы созылмалы гепатит бастапқыда ауыр симптомдарсыз орын алады, немесе ең аз көріністері бар. Ауру көбінесе медициналық емтихандар кезінде және басқа патологиялар бойынша емтихандар кезінде анықталады. Еркектерде жиі дамиды, бірақ кейбір нақты гепатиттерде әйелдер көп бейім. Пациенттерде бауырға ерекше көңіл бөлінеді, өткір гепатитпен ауырады, және австралиялық антиген тасымалдаушысы бола алады, сондай-ақ жеке тұлғалар, алкогольді тұтынушылар, немесе гепатотоксической препараттармен емделу.

Гепатит классификациясы

дамуына байланысты — вирустық, алкоголь, дәрілік, аутоиммунды гепатит, нақты гепатит (туберкулез, описторохоз, Эхинококк және т.б.), екінші гепатит (басқа патологиялардың асқынуы сияқты), криптогендік гепатит (түсініксіз этиологиясы);
төменгі ағыс (өткір, созылмалы);
клиникалық негізде (ішекті, антикорлық, субкллиникалық нысандар).

Вирусты гепатит өткір (гепатит А және В вирустары) және созылмалы (гепатит B, D, С). Гепатитке бауырға тән емес вирустық және вирустық инфекциялар себеп болуы мүмкін – мононуклеоз, цитомегаловирус, Герпес, сары безгек. Автоиммунды гепатит антиденелерге байланысты түрге байланысты өзгереді (1 типті, 2 типті, 3 типті).

Гепатиттің патогенезі

Жедел гепатит гепатотоксикалық факторлар немесе вирустық инфекциямен тікелей бауырдың зақымдалуына байланысты дамиды, немесе аутоиммунды реакцияның дамуына байланысты – дене тініне қарсы антиденелер шығарады. Екі жағдайда да бауыр тінінде жіті қабыну пайда болады, гепатоциттердің зақымдануы және бұзылуы, қабыну ісінуі және ағзаның функционалдық белсенділігі төмендейді. Бауыр бауырының функциясының болмауы билирубинемияның және тамырдың негізгі себебі болып табылады, нәтижесінде, сарғаю. Бауыр тінінде ешқандай ауырсыну рецепторлық аймақтары болмағандықтан, Ауырсыну синдромы сирек кездеседі және бауырдың кеңейтілгеніне байланысты, оның өтетін қабыну қабатындағы қабыну процестерін жақсартады.

Созылмалы қабыну, ереже бойынша, емделмеген немесе емделмеген өткір гепатиттің нәтижесінде дамиды. Жиі гепатиттің анисортивтік және асимптоматикалық формалары уақытында анықталмайды, және қабыну процесі созылмалы болып қалады, Бауыр тінінің деградация және деградация ошақтары бар. Бауырдың функционалдық белсенділігінің төмендеуі нашарлайды. Жиі созылмалы гепатит біртіндеп циррозға ауысады.

Гепатит белгілері

Гепатиттің бағыты мен симптомдары бауыр тінінің зақымдану дәрежесіне байланысты. Аурудың ауырлығы бірдей. Жедел гепатиттің жұмсақ формалары симптомсыз болуы мүмкін, жиі, созылмалы түрге өту, егер ауру профилактикалық тексерулер кезінде кездейсоқ анықталмаса.

Ауыр симптомдар көрсетілуі мүмкін, организмнің жалпы интоксикациясымен жылдам араласады, қызба, орган мен жүйелерге улы зақым келтіру.

Жедел гепатитке келетін болсақ, сондықтан аурудың созылмалы түрін шиеленістіру үшін, әдеттегі шафран тонының тері мен склераның әсері жиі кездеседі, бірақ ауру қатал сарғаюсыз жалғасуы мүмкін. Алайда, склераның сәл сарысуын анықтаңыз, сондай-ақ жоғарғы тамшақтың шырышты қабығының, сондай-ақ гепатиттің жұмсақ түрі. Несеп қараңғы болып келеді, өт қышқылдарының синтезін анық бұзғанымен, нәжіс түсі жоғалады, ақшыл-сазға айналады.

Науқастар бұл белгілерді сезінуі мүмкін, қышыма тері сияқты, теріге қызыл дақтардың пайда болуы – petechiae, брадикардия, невротикалық симптомдар.

Бауырдың пальпациясы қалыпты түрде кеңейтіледі, сәл ауырады. Сондай-ақ, көкбауырдың өсуі де болуы мүмкін.

Созылмалы гепатит келесі клиникалық синдромдардың біртіндеп дамуымен сипатталады:

астеновецтерия (әлсіздік, шаршаудың артуы, ұйқының бұзылуы, ақыл-ойдың тұрақсыздығы, бас аурулары) – бауырдың жетіспеушілігіне байланысты организмнің мас болуына байланысты;
диспепсиясы (айнуы, кейде — құсу, аппетит жоғалту, метеоризм, диарея, іш қатуымен ауысады, кеудесін, ауызға жаман дәм) ферменттер мен өт қышқылдарды қорыту үшін қажетті бауырдың жеткіліксіздігінен ас қорыту бұзылыстарымен байланысты);
ауырсыну синдромы (тұрақты ауырсыну, нәзіктік сипаты дұрыс гипохондрияда локализацияланған, дене салмағымен және диетаны кенеттен бұзғаннан кейін артады) – эпигастриядағы ауыр салмақты сезінбеуі мүмкін;
субфебрильді жағдай (орташа температура 37-ге дейін көтеріледі,3 – 37,Бірнеше апта бойы 5 градус болады);
алақанның тұрақты қызаруы (пальма эритемі), телениэктазия (терідегі орақ тәрізді тамырлар) мойнында, тұлға, иықтар;
геморрагиялық (petechiae, көгеру және көгеру, мұрын, геморроидальды, жатырдың қан кетуі) бауыр жасушаларында қан ұйығышынның жеткіліксіз синтезі себебінен қанның ұйыуын төмендетумен байланысты;
сарғаю (терінің және шырышты қабықтың сарысуын – қан билирубиннің ұлғаюы нәтижесінде пайда болады, бұл, өз кезегінде, бауырда оның қалдықтарын бұзуымен байланысты);
гепатомегалия – бауыры кеңейтілген, спленомегалиямен біріктірілуі мүмкін.

Гепатит диагностикасы

Гепатит диагностикасы симптомдардың болуына негізделген, гастроэнтеролог немесе терапевт физикалық тексеру, функционалдық және зертханалық зерттеулер.

Зертханалық сынақтарға жатады: бауыр биохимиялық сынақтар, билирубинемияны анықтау, сарысу ферменттерінің белсенділігін төмендетеді, гамма альбуминнің биіктігі, альбумин мазмұнының төмендеуімен; ақ протромбиннің құрамының төмендеуі байқалды, VII және V қанықтыратын факторлар, фибриноген. Тимол мен сублимат үлгілерінің көрсеткіштері өзгереді.

Ішектің ағзаларының ультрадыбысымен, бауырдың ұлғаюымен және оның дыбыс өткізгіштігінің өзгеруімен, бұдан басқа, ұлғайған көкбауырды және, мүмкін, vena cava кеңейту. Рефертография гепатит диагностикасы үшін ақпараттылыққа ие болады (Бауыр қанының ағымын зерттеу), гепатохолецистоскинография (өт жолдарының радиоизотопты зерттеуі), бауыр биопсиясы.

Гепатитпен емдеу

Жедел гепатитпен емдеу

Емдеу міндетті түрде ауруханада жүргізіледі. Бұдан басқа:

тағайындалған диета №5А, жарты қабатты режим (ауыр – төсек демалысы);
гепатиттің барлық түрлерінде, алкоголь және гепатоулы препараттар қарсы;
интенсивті детоксикациялық инфузионды терапия жүргізіледі, бауырдың қызметін атқарады;
гепатопротективтік препараттарды тағайындаңыз (маңызды фосфолипидтер, silymarin, сүт ошаған сығындысы);
тағайындалған күнделікті жоғары клизмалар;
айырбастауды түзету – калий препараттары, кальций және марганец, витаминдік кешендер.

Вирусты гепатит жұқпалы аурулар ауруханаларының мамандандырылған бөлімдерінде емделеді, токсические – кеңселерде, уландырумен айналысатын маман. Жұқпалы гепатит инфекцияның көзін тазартады. Вирусқа қарсы және иммуномодуляторлар гепатиттің өткір нысандарын емдеуде кеңінен қолданылмайды.

Ауыр гипоксиямен жалпы жағдайды жақсартуға жақсы нәтиже оттегі терапиясын береді, оттегі баротерапия. Геморрагиялық диатездің белгілері болған жағдайда, витаминді тағайындаңыз (викасол) ішілік түрде.

Созылмалы гепатитті емдеу

Созылмалы гепатитпен ауыратын науқастар емдік диета терапиясын да тағайындайды (диета №5А шиеленісу және диета кезеңінде №5-і шиеленістен), Алкогольді толығымен қабылдамауды талап етеді, дене белсенділігінің төмендеуі. Гастроэнтерология бөлімінде стационарлы емдеу кезеңінде.

Фармакологиялық терапия гепатопротекторлары бар негізгі терапияны қамтиды, рецепт бойынша дәрілер, асқорыту және метаболизм процестерін қалыпқа келтіру, ішек бактериялық флорасын түзету үшін биологиялық препараттар.

Гепатопротективтік терапия препараттармен жүзеге асырылады, бауыр тінінің қалпына келуін және қорғауын қамтамасыз етеді (silymarin, маңызды фосфолипидтер, тетраоксфлавонол, калий оротаты), жарты жылдық үзілістен 2-3 айға тағайындалған курстар. Терапевтикалық курстарда көп витаминдік кешендер бар, ферменттік препараттар (панкреатин), пробиотиктер.

Детоксикация бойынша қолданылған инфузионды шаралар ретінде 5%С дәрумені қосылған глюкоза ерітіндісі. Энтеросорбенттер ішек ортасын детоксикациялау үшін тағайындалады (белсендірілген көмір, гидролизденген лигнин, микроцеллюлоза).

Вирусты гепатит B диагностикасына арналған антивирустық терапия, С, D. Аутоиммунды гепатитті емдеуде кортикостероидтер мен иммуносупрессанттарды қолдануға болады. Емдеу биохимиялық қан үлгілерін үздіксіз бақылаумен жүзеге асырылады (трансфераз белсенділігі, қан билирубин, функционалдық сынақтар).

Гепатиттің алдын алу және болжау

Вирустық гепатиттің алдын алу – гигиеналық ережелер, санитарлық-эпидемиологиялық шараларды іске асыру, кәсіпорындардың санитарлық тексеру, инфекцияның шұңқырына айналуға қабілетті, вакцинация. Гепатиттің басқа түрлерінің алдын алу бауырдың жарақаттық факторларының әрекетін болдырмау болып табылады – алкоголь, дәрі-дәрмек, улы заттар.

Созылмалы гепатиттің қайталама профилактикасы диета болып табылады, режимі, медициналық ұсыныстар, тұрақты тексеру, клиникалық қан санау мониторингі. Пациенттерге тұрақты емдік емдеу ұсынылады, гидротерапия.

Жедел гепатитке уақтылы диагностикалау және емдеу туралы болжам, ереже бойынша, қолайлы және қалпына келтіруге әкеледі. Жедел алкоголь және токсикалық гепатит 3-10-да өлімге әкеледі % істер, басқа аурулармен дененің әлсіреуіне байланысты жиі ауыр. Созылмалы гепатиттің дамуымен болжау терапевтік шаралардың тиімділігі мен уақытылы болуына байланысты, диета және жұмсақ режим.

Гипотиттің теріс бағыты бауырдың циррозымен және бауыр жеткіліксіздігімен қиындауы мүмкін, онда өлім өте мүмкін. Созылмалы гепатиттің басқа да асқынулары — зат алмасу бұзылыстары, анемия мен қан кету бұзылыстары, қант диабеті, қатерлі ісіктер (бауырдың қатерлі ісігі).

Читайте также: